Οδηγίες προστασίας. Εάν δεν γίνει σύντομα η κατάλληλη θεραπεία ή εάν ο ασθενής δεν ανταποκριθεί σε αυτήν, επέρχονται βλάβες στο μυελό των οστών και στα νεφρά, αναιμία, αιμορραγία, εισβολή βακτηρίων στον οργανισμό (σηψαιμία) και θάνατος.

Η Ερλιχίωση είναι μια ασθένεια που επιβάλλεται να προλαμβάνεις. Για να μη βρεθείτε αντιμέτωποι με δυσάρεστες καταστάσεις, πάρτε τα μέτρα σας και προφυλάξτε τον αγαπημένο σας τετράποδο φίλο από τους κινδύνους. Οι Ερλιχιώσεις συνιστούν σύνολο νοσολογικών οντοτήτων που χαρακτηρίζονται από προσβολή (παρασίτωση του οργανισμού του σκύλου) από gram-βακτηρίδια, γνωστά ως Ehrlichia.

Το γνωστότερο για τη χώρα μας είδος, απομονώθηκε το 1980 και είναι η E. Canis. Πρωτοαναφέρθηκε στην Αλγερία το 1935 και επειδή σκότωσε δεκάδες αμερικανικά σκυλιά κατά τον πόλεμο στο Βιετνάμ, μελετήθηκε από Αμερικανούς κτηνιάτρους και υπήρξαν πρόοδοι στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας.

Η E. Canis προσβάλλει τα μονοκύτταρα του αίματος και τα μακροφάγα των ιστών και εισβάλλει στον οργανισμό του σκύλου από το τσίμπημα των κροτώνων (τσιμπουριών) Rhipichephalus Sanguineus και Dermacentor Variabilis. Το τσιμπούρι Rhipishephalus Sanguineus που μεταδίδει την Ερλιχίωση, είναι ικανό να ζήσει για τουλάχιστον 500 ημέρες χωρίς να πιει αίμα.

Συμπτώματα
Οι ιδιοκτήτες φέρνουν το σκύλο στο κτηνιατρείο και παραπονιούνται για κακοκεφιά, ληθαργικότητα (συνέχεια κοιμάται), κατάπτωση (σκυμμένο κεφάλι, σέρνει τα πόδια) και ανορεξία. Ο σκύλος, συνήθως, φέρει επάνω του πλήθος τσιμπουριών τη στιγμή της εξέτασης. Μερικές φορές, οι ιδιοκτήτες αναφέρουν ότι τρέχει αίμα η μύτη του σκύλου τους (σταγόνες στα πλακάκια) ή τον προσκομίζουν μόνο γι’ αυτόν το λόγο, φοβούμενοι την ηλίαση.

Ο κτηνίατρος θα βρει πυρετό, αιμορραγικές αλλοιώσεις στο δέρμα και στους βλεννογόνους, μερικές φορές οιδήματα στα πόδια, δύσπνοια, και πιο σπάνια, ακόμη και νευρολογικά προβλήματα. Οι εξετάσεις αίματος είναι απαραίτητες και κυρίως δείχνουν χαμηλές τιμές στα αιμοπετάλια και αναλόγως με το στάδιο της νόσου και στα λευκά αιμοσφαίρια.

Ο έμπειρος κτηνίατρος θα αποδείξει επίσης ότι η Ερλιχίωση συχνά συνυπάρχει με Λεϊσμανίαση (Καλά-α-ζαρ), Πιροπλάσμωση κ.ο.κ. Η διάγνωση θα στηριχθεί είτε στην εικόνα του ζώου σε συνδυασμό με τις αιματολογικές εξετάσεις και στα ευρήματα στο μικροσκόπιο, είτε στον έμμεσο ανοσοφθορισμό για ανίχνευση αντισωμάτων, είτε σε άλλες μεθόδους (π.χ. PCR).

Το προχωρημένο στάδιο της νόσου
Εάν δεν γίνει σύντομα η κατάλληλη θεραπεία ή εάν ο ασθενής δεν ανταποκριθεί σε αυτήν, επέρχονται βλάβες στο μυελό των οστών και στα νεφρά, αναιμία, αιμορραγία που μπορεί να αφορά στους πνεύμονες ή και στον εγκέφαλο, εισβολή βακτηρίων στον οργανισμό (σηψαιμία) και θάνατος. Ιδιαίτερη ευαισθησία εμφανίζουν οι Γερμανικοί Ποιμενικοί, τα Ντόμπερμαν και τα Κόλεϊ.

Ο σκύλος που θα επιζήσει μιας προσβολής από Ερλιχίωση, δεν προφυλάσσεται από το να «ξανακολλήσει» την ασθένεια, εάν επαναμολυνθεί από τα τσιμπούρια. Τότε, βαδίζουμε σταθερά πλέον για τη βαριά μορφή της νόσου. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι δυνατόν να προκαλέσουν ξηρά κερατοεπιπεφυκίτιδα και εάν ληφθούν από έγκυες σκύλες, να χρωματίσουν κίτρινα τα μόνιμα δόντια των κουταβιών. Η εγκυμοσύνη, κατά τα άλλα, δεν φαίνεται να επηρεάζεται αρνητικά, όσο μπορώ να βασιστώ σε προσωπικές παρατηρήσεις.

Μέτρα πρόληψης
Στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται παρασκευή εμβολίου κατά της Ερλιχίωσης. Η μόνη λύση να αποφύγουμε την ασθένεια είναι «να μην κολλήσει» τσιμπούρια ο σκύλος μας. Γι’ αυτόν το λόγο, θα προμηθευτούμε τα κατάλληλα αντιπαρασιτικά μέσα και κατόπιν συμβουλής κτηνιάτρων και μόνο, θα τα χρησιμοποιούμε σωστά και ανελλιπώς, όλους τους ζεστούς μήνες του έτους. Ο κόπος και τα χρήματα για πρόληψη θα είναι ελάχιστα, σε σχέση με τα αντίστοιχα για θεραπεία.

Σε περιοχές που η Ερλιχίωση έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, συνιστάται και η καθημερινή χορήγηση φαρμάκων από το στόμα, σε προληπτικές δόσεις, για τους ζεστούς μήνες. Μόνον οι ιδιοκτήτες που κάνουν το παν για να μην πιάσει ο σκύλος τους τσιμπούρια, πιστεύω ότι πρέπει να κοιμούνται ήσυχοι τις καλοκαιρινές νύχτες.

Σωτήριες” συμβουλές
Εάν παρά τις φιλότιμες προσπάθειές σας, ο σκύλος σας κολλήσει τελικά τσιμπούρια:
1. Μην τα τραβάτε ποτέ, εκτός κι αν είναι τόσο λίγα ώστε θα μπορούσατε να τα αφαιρέσετε με ένα τσιμπιδάκι φρυδιών, για παράδειγμα, αφού πρώτα τα διαποτίσετε με λάδι και τα «πιάσετε» όσο πιο κοντά στο στόμα τους γίνεται.
2. Ρωτήστε τον κτηνίατρό σας για τα καλύτερα φάρμακα και χρησιμοποιήστε τα αφού ο σκύλος σας κολλήσει τσιμπούρια και όχι πριν. Μην εμπιστεύεστε φάρμακα που υπάρχουν στην αγορά εδώ και πολλά χρόνια (θέμα ανθεκτικότητας στα φάρμακα) και μη χρησιμοποιείτε άλλου τύπου εντομοκτόνα που η χρήση τους αντενδείκνυται στα ζώα.
3. Μην αφήνετε τα ζώα σας να περιφέρονται σε ακάθαρτο περιβάλλον, γεμάτο αγριόχορτα και αδέσποτα ζώα που μεταφέρουν ασθένειες. Ψεκάστε τις περιοχές που κινείται ο σκύλος σας με ειδικά φάρμακα κατά των τσιμπουριών, προσέχοντας το διάλυμα να μη λιμνάσει, ώστε ο σκύλος να μην πιει από αυτό (αποψιλώστε τα αγριόχορτα κοντά στο σπιτάκι του σκύλου σας και ψεκάστε έπειτα το έδαφος).

Του Παύλου Πέζαρου, κτηνίατρου