FUSS – HIER – PLATZ – SITZ : Έλα – Κοντά – Κάτσε – Κάτω… 

Πόσοι από μας δεν σκεφτήκαμε κάποτε το πόσο ωραία θα ήταν να μπορέσουμε να εκπαιδεύσουμε τον αγαπημένο μας φίλο με τέτοιον τρόπο ώστε αφ’ ενός μεν να είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτόν, αφ’ ετέρου να «δείξουμε» ότι έχουμε τον… τρόπο μας με τα σκυλιά;

Θα ρωτήσουμε όμως κάτι και θα θέλαμε ν’ απαντήσετε με πάσα ειλικρίνεια. Πώς θα νιώθατε, εάν περπατάγατε στο δρόμο με το σκύλο σας κι αυτός σας κοίταγε στα μάτια; Την απάντηση ας τη δώσει ο καθένας στον εαυτό του.

Ανοίγουμε, λοιπόν, από αυτό το τεύχος ένα καινούργιο κεφάλαιο. Μια νέα ενότητα που θα έχει να κάνει με τη συνοδεία, τη συμπεριφορά, το χαρακτήρα, τις εξετάσεις εργασίας και ιχνηλασίας (IPO & IPO-FH) των σκύλων μας. Θα προσπαθήσουμε να σας βάλουμε μέσα σ’ αυτόν τον «άγνωστο» για την Ελλάδα κόσμο, να σας δώσουμε πληροφορίες, να σας μάθουμε ίσως πράγματα και το βασικότερο, ν’ αρχίσουμε μαζί να βλέπουμε τι γίνεται στον ελλαδικό χώρο επάνω σ’ αυτά τα θέματα.

Όταν αρχίσαμε να συλλέγουμε πληροφορίες για το σπορ αυτό, είδαμε και ακούσαμε πράγματα που μας άφησαν με ανοιχτό το στόμα. Παρακολουθήσαμε σεμινάρια που διοργανώνουν διάφοροι όμιλοι ή εκπαιδευτές, καλώντας κορυφαίους εκπαιδευτές από την υπόλοιπη Ευρώπη. Μιλήσαμε μαζί τους, πήραμε συνεντεύξεις (οι οποίες θα δημοσιευθούν σε επόμενα τεύχη) και μας είπαν το παράπονό τους που κατ’ επέκταση είναι και το παράπονο αυτών που διοργανώνουν τέτοιου είδους σεμινάρια.

Η έλλειψη κόσμου! Υπάρχουν τόσοι πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων που θα ήθελαν να δουν το σκύλο τους να κάνει πράγματα γι’ αυτούς, αλλά δεν ξέρουν το πού και το πώς. Και όπως μας είπε ένας φίλος και συνεργάτης μας: Ένας σκύλος είναι ευτυχής από τη στιγμή που προσφέρει ή κάνει κάτι για το αφεντικό του! Υπάρχουν κάποια πολύ σημαντικά πράγματα που πρέπει να ξέρετε, εάν σκεφτόσαστε ν’ ασχοληθείτε με τα παραπάνω.

Βέβαια, δεν είναι υποχρεωτικό κάποιος να πάρει μέρος στους διάφορους αγώνες για να «μάθει» το σκύλο του. Πρέπει να το θέλει κιόλας. Κι εμείς το θέλουμε γιατί μαθαίνουμε! Θα ξεκινήσουμε με τα πολύ βασικά που μπορεί κάποιος να βρει παντού στο Internet. Εμείς πήγαμε στην πηγή (κατ’ ευθείαν στο site του Κ.Ο.Ε.) και θα σας πούμε με λίγα λόγια –και αρκετές φωτό– το τι θα μάθετε εάν αποφασίσετε ν’ ασχοληθείτε.

Πρώτα απ’ όλα τα βασικά
Για να μπορέσει ένας σκύλος να λάβει μέρος σ’ εξετάσεις (IPO – IPO FH κ.λπ.) θα πρέπει να έχει περάσει με επιτυχία την εξέταση BH/VT (συμπεριφορά/τεστ χαρακτήρα). Δεν υπάρχει κάποια διάκριση όσον αφορά τη φυλή ή το μέγεθος του σκύλου. Ο μόνος περιορισμός είναι το ελάχιστο όριο ηλικίας που ανέρχεται στους 15 μήνες.

Όλες οι εξετάσεις και οι αγώνες διεξάγονται κάτω από τις αρχές του αθλητικού πνεύματος και οι αρμόδιοι κριτές είναι αναγνωρισμένοι από την AZG (επιτροπή του Γερμανικού Κυνολογικού Ομίλου) ή από κάθε εθνικό κυνολογικό οργανισμό. Όσον αφορά εμάς, τους ιδιοκτήτες σκύλων, πρέπει ν’ αποδείξουμε ότι έχουμε περάσει επιτυχώς από ένα ειδικό τεστ γνώσεων σ’ εκδήλωση εγκεκριμένη από τον εθνικό κυνολογικό οργανισμό. Αυτά είναι εύκολα. Οποιονδήποτε εκπαιδευτή κι αν ρωτήσετε, μπορεί να σας δώσει πληροφορίες.

Ισορροπημένη συμπεριφορά και όχι μόνο
Αναφέραμε πιο πριν το τι χρειάζεται να κάνει κάποιος ώστε να λάβει μέρος στις εξετάσεις. Δεν είναι αυτό καθ’ αυτό όμως το ζητούμενο. Σωστά; Το θέμα είναι να μπορέσουμε να καταλάβουμε το σκύλο μας και να του δώσουμε να καταλάβει ότι κάνει πράγματα για μας. Για να το επιτύχουμε αυτό δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτε άλλο από το να επισκεφθούμε έναν εκπαιδευτή. Κάποιον ο οποίος θα μπορέσει να μας διδάξει το πώς. Εμείς θα σας πούμε το τι χρειάζεται να «μάθει» ένας σκύλος. Εσείς θ’ αποφασίσετε το πού θα το μάθει…

Συνοδεία
Από τα βασικά πράγματα που χρειάζεται να μάθει ο αγαπημένος φίλος σας είναι να μπορεί να προχωρά δίπλα σας, να σταματά, να κάθεται όταν σταματάτε, να τον καλείτε και να έρχεται. Να μην αποσπάται η προσοχή του από άλλους παράγοντες. Αυτό το στάδιο έχει πέντε σκέλη:

i) Πορεία με λουρί
Στην πορεία με το λουρί, ο σκύλος σας θα πρέπει να είναι κοντά σας φορώντας το περιλαίμιό του (ΟΧΙ πνίχτη) ή στηθόλουρο και να σας ακολουθεί όπου κι αν πηγαίνετε. Θα πρέπει να μπορεί να κάνει τη διαδρομή που θα επιλέξετε, μένοντας πάντα δίπλα σας, χωρίς να επηρεάζεται από τυχόν άλλα άτομα που θα υπάρχουν γύρω σας.

ii) Πορεία χωρίς λουρί
Το ίδιο γίνεται και χωρίς λουρί. Η εντολή που δίνετε και στις δύο περιπτώσεις πορείας είναι: fuss (κοντά)

iii) «Κάτσε» σε κίνηση
Κι ενώ περπατάτε κι ο σκύλος είναι δίπλα σας (χωρίς λουρί πλέον γιατί τα έχουμε μάθει αυτά), του δίνετε την εντολή: sitz (κάτσε). Ο σκύλος σας θα πρέπει να κάτσει πρόθυμα κι εσείς να συνεχίσετε το περπάτημα. Δεν θα πρέπει να μετακινηθεί ο σκύλος, αν δεν πάτε ξανά κοντά του.

iv) «Κάτω» σε κίνηση με επανάκληση
Όπως καταλάβατε, το «κάτσε» (sitz) με το «κάτω» (platz) είναι δύο διαφορετικές εντολές. Συνήθως, τις δύο αυτές λέξεις τις λέμε μαζί, κολλητά (κάτσε κάτω!). Η εκπαίδευση όμως μπορεί να μας μάθει να τις ξεχωρίζουμε και να μάθουμε το σκύλο μας αντί για μία φράση, δύο λέξεις που η καθεμιά έχει το δικό της νόημα και θέση.

v) Παρατεταμένο «κάτω» με αντιπερισπασμό
Όταν φτάσουμε στο σημείο να λέμε «κάτω» στο σκύλο μας και να «οριζοντιώνεται», τότε εάν περάσουν άλλοι σκύλοι δίπλα του, ή άνθρωποι και δεν σηκωθεί από τη θέση του, ή μετακινηθεί, ή συρθεί (σε απόσταση μεγαλύτερη του σώματός του), έχουμε πετύχει το στόχο μας. Αφού περάσουμε τα παραπάνω στάδια, μπορούμε να πούμε ότι ο σκύλος μας έχει μάθει τα βασικά της υπακοής. Της συνοδείας, όπως είπαμε στην αρχή.

Συμπεριφορά
Η ισορροπημένη συμπεριφορά του σκύλου μας είναι κάτι που σίγουρα μας απασχολεί ιδιαίτερα. Ο σκύλος μας θα πρέπει να περάσει μια σειρά δοκιμασιών (tests) ώστε να μπορέσουμε ν’ αξιολογήσουμε το χαρακτήρα του και τις αντιδράσεις του. Δοκιμασίες που δεν απέχουν από την καθημερινότητά μας, εάν βέβαια ασχολούμαστε με το σκύλο μας και δεν τον έχουμε δεμένο μ’ ένα σχοινί συνέχεια… Τι θα συναντήσουμε όταν βγαίνουμε με το σκύλο μας βόλτα;

i) Μία ομάδα ατόμων
ii) Έναν ποδηλάτη
iii) Αυτοκίνητα
iv) Κάποιον που τρέχει
v) Άλλον σκύλο ή
vi) να μείνει δεμένος για λίγο μόνος του, ενώ γύρω του κυκλοφορούν είτε άνθρωποι είτε σκύλοι.

Αυτά είναι πιθανά σενάρια που μπορούν να μας «μάθουν» τη συμπεριφορά του σκύλου μας. Ο εκπαιδευτής με τη σειρά του θα πρέπει να διορθώσει τα ελαττώματα του φίλου μας, να μας συμβουλέψει πώς να βελτιώσουμε τις εντολές μας και γενικότερα να έχουμε έναν ισορροπημένο σκύλο.

Όλα τα παραπάνω γίνονται και στις εξετάσεις συνοδείας και συμπεριφοράς/χαρακτήρα. Θα σκέφτεστε τώρα –και δικαιολογημένα ίσως– το κόστος εκμάθησης όλων αυτών που αναφέραμε. Το κόστος είναι κάτι σχετικό. Τα πάντα εξαρτώνται από την έρευνα αγοράς που θα κάνει ο καθένας μας. Πιστέψτε μας όταν σας λέμε ότι το κόστος μπορεί και να είναι μηδενικό. Το ‘χουμε ψάξει… Αυτό που χρειάζεται από σας είναι καλή διάθεση, χρόνος και ίσως ένα μεταφορικό μέσο.

Συνέντευξη με έναν από τους καλύτερους εκπαιδευτές σκύλων στην Ευρώπη, τον Mario Verslijpe
Παραπάνω, αναφερθήκαμε στα «στάδια» της εκπαίδευσης που θα πρέπει να περάσει ο σκύλος, ώστε να λάβει μέρος σε εξετάσεις. Σταθήκαμε κυρίως στο πώς θα μπορέσεις να «γνωρίσεις» το σκύλο σου μέσα από την εκπαίδευση. Εάν από την άλλη, κολλήσεις και το «μικρόβιο» των εξετάσεων, ακόμα καλύτερα για σένα!

Είπαμε, επίσης, ότι θα συνεχίσουμε με τους κανονισμούς για τις εξετάσεις εργασίας και ιχνηλασίας. Αν αρχίσουμε, όμως, να μιλάμε για κανονισμούς θα χάσουμε πολύ πιο ενδιαφέροντα ζητήματα τα οποία δείχνουμε παρακάτω με φωτογραφίες.

Μιλήσαμε με έναν από τους καλύτερους εκπαιδευτές σκύλων στην Ευρώπη. Τον Mario Verslijpe, πέντε φορές παγκόσμιο πρωταθλητή σε αγώνες εργασίας με 5 διαφορετικούς σκύλους! Βρέθηκε στην Ελλάδα για το σεμινάριο που διοργάνωσε το schutzhunt club και μιλήσαμε μαζί του στο περιθώριο των εργασιών.

ΕΡ.: Πότε αρχίσατε και γιατί κάνετε αυτή τη δουλειά;
ΑΠ.: Άρχισα να εκπαιδεύω σκυλιά σε ηλικία 16 ετών. Ο πρώτος μου σκύλος ήταν ένας θηλυκός γερμανικός ποιμενικός. Μετά από δύο χρόνια μεταπήδησα στο IPO. Η εκπαίδευση σκύλων είναι απλά ένα χόμπι για μένα. Έχω μια κανονική δουλειά, όπως όλοι οι άνθρωποι. Πάντως, εάν θες να φτάσεις στην κορυφή, αφενός είναι μακρύς ο δρόμος και αφετέρου πρέπει να προπονηθείς πολλές ώρες. Είναι σαν κανονική δουλειά.

ΕΡ.: Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες των σκύλων εργασίας;
ΑΠ.: Πρώτα απ’ όλα, πρέπει ο σκύλος να έχει σωστό χαρακτήρα. Αυτό είναι κάτι που μόνο ένας καλός εκτροφέας μπορεί να σου εγγυηθεί. Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να εκπαιδεύσεις σωστά το σκύλο σου. Πρέπει να έχεις τον έλεγχο από την αρχή.

ΕΡ.: Σε τι ηλικία μπορεί κάποιος να ξεκινήσει την εκπαίδευση;
ΑΠ.: Προσωπικά ξεκινώ την εκπαίδευση από πολύ νωρίς. Όμως κάθε σκύλος είναι διαφορετικός γι’ αυτό πρέπει να βλέπεις τον χαρακτήρα του και να τον «οδηγείς» σε κάθε φάση της εκπαίδευσης.

ΕΡ.: Χρησιμοποιείτε βία ή ηλεκτρισμό στις μεθόδους εκπαίδευσης;
ΑΠ: Ποτέ δεν χρησιμοποίησα βία! Όταν ο σκύλος δεν καταλαβαίνει την άσκηση, απλά τον διορθώνω. Δεν μπορείς να δουλέψεις σωστά με τη βία. Όσον αφορά τον ηλεκτρισμό, δουλεύω με ηλεκτρικό κολάρο που παράγει χαμηλή τάση. Σίγουρα δεν προκαλεί πόνο.

ΕΡ.: Έχετε ξανάρθει στην Ελλάδα. Ποιο είναι το επίπεδο εδώ; Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης; Τι πρέπει ν’ αλλάξει;
ΑΠ.: Είναι η δεύτερη φορά που έρχομαι στην Ελλάδα. Οι άνθρωποι εδώ προσπαθούν να εκπαιδεύσουν τους σκύλους τους με τα λίγα μέσα που διαθέτουν και αυτό που κάνουν το κάνουν καλά. Υπάρχουν αρκετά καλά σκυλιά στην Ελλάδα και αυτό που παρατηρώ είναι ότι υπάρχει μια σημαντική βελτίωση στην εκπαίδευση. Οι άνθρωποι εδώ είναι αρκετά έξυπνοι και δεκτικοί στη μάθηση. Αυτό που πρέπει ν’ αλλάξει είναι το ότι πρέπει να έχουν περισσότερο έλεγχο πάνω στο σκύλο τους και να μην είναι τόσο νευρικοί όταν δουλεύουν μαζί τους.

ΕΡ.: Είστε ένας από τους καλύτερους εκπαιδευτές στην Ευρώπη. Τι πιστεύετε ότι θ’ αφήσετε ως κληρονομιά όταν αποσυρθείτε;
ΑΠ.: Όταν είσαι επιτυχημένος πρέπει να πατάς και με τα δυο σου πόδια στη γη. Δεν πρέπει να παρασύρεσαι από την επιτυχία. Πρέπει να βοηθάς τους ανθρώπους και μ’ αυτόν τον τρόπο θα πας το άθλημα πιο ψηλά, σε ένα ανώτερο επίπεδο. Το πιο βασικό απ’ όλα, όμως, είναι ότι πρέπει να λες την αλήθεια στους ανθρώπους.

Είναι γεγονός ότι γίνονται πολλά σεμινάρια εκπαίδευσης και καλό θα ήταν να ρωτήσεις τον εκπαιδευτή που εμπιστεύεσαι για να ενημερωθείς πώς θα μπορέσεις να τα παρακολουθήσεις. Εμείς θα συνεχίσουμε να σου κεντρίζουμε το ενδιαφέρον!

Του Γιώργου Ρούσσου